“Galiza, o país clandestino”
O bo de vivir nun país clandestino é que aínda podes gozar de certas vantaxes ou liberdades que xa non existen noutros países máis “civilizados”, onde toda actividade humana está regulada por unha norma ou lei.
É sorprendente como a picaresca e sabiduría popular se mofa e esquiva aquelas normas, xeralmente impostas dende fóra, que non se adaptan á nosa realidade cultural ou ó xeito de ve-la vida.
Só temos que facer un pequeno exercicio de memoria ou observación para detectar estas sutilezas da nosa clandestinidade.
Por exemplo, se un quere facer unha comida ou unha festa na casa e celebralo como se ten que facer aquí, a ritmo de fogheteiro, non lle será moi difícil atopar algún veciño que “seica din que ten alghún foghete que che poida vender”. Así, bordeando sen problema a lei que regula a posesión de explosivos, segundo te coñeza o individuo en si ou segundo as referencias que leves, poderás acceder ó seu alpendre, garaxe ou polvorín improvisado e escolle-las bombas ou os fogetes que fosen menester para a ocasión a celebrar.
Outro exemplo desta clandestinidade tolerada e compartida é o tema dos aguardenteiros. Figuras míticas e patrimonio a conservar da nosa cultura e agora sometidas á regulación aséptica da Unión Europea, coma se eles soubesen o significado místico da augardente neste país. Pese a todo, a xente segue a gozar e a face-los seus destilados caseiros neses alambiques de cobre que se poden atopar a bo prezo no veciño Portugal. Por algo se di; menos mal que nos queda Portugal.
E que me din dese viño do país que sen a acidez que lle dá a uva catalana non sería tal viño. Que máis ten que xa non se poida comercializar ou planta-lo catalán. Que máis ten que nos chore o fígado cada vez que ve a beberaxe que hai na cunca. Non será unha boa uva pero non se vai face-lo viño coa auga que estraga os camiños, digo eu.
E que mellor sitio para catar estes caldos ca un bo furancho. Esa especie de laureada taberna autóctona e clandestina, de apertura e servizos limitados, pero que case nunca se cumpren, maldicida polo gremio de hosteleiros e bendicida pola confradía da enxebreza, a troula, o viño e o saber vivir.
Poderiamos seguir dando moitos exemplos da clandestinidade deste país. O tabaco de batea, denominación inequivocamente galega, fillo pródigo do estraperlo ata que as sucias mans do narcotráfico quixeron facer das rías baixas a súa pequena Colombia ou Sicilia.
Os mercados e as feiras non regulados, versión galaica e precursora do Carrefour. Os menciñeiros, meigas, bruxos, compoñedores, pastiqueiros e sandadores, medicina paralela, libre e clandestina que segue a gozar de plena vida.
A relixión antiga e prohibida do culto á auga e ás fontes (ó carón dunha capela), ás pedras (cun cruceiro enriba), ós bosques e montes (onde se apareceu a virxe), ós cruzamentos de camiños (cun peto de ánimas). O culto á relixión propia, pagá e clandestina, latente baixo o verniz da imaxinería cristiá.
Pero vivir nun país clandestino tamén ten as súas desvantaxes. A incoherencia de que o teu himno cante á Nación de Breogan, pero non nos recoñezamos esa condición, a desvantaxe de que se siga a considera–la túa lingua como unha lingua clandestina, de pobres, incultos e paletos. O problema de que non poidas exerce-lo teu dereito a usala en tódolos ámbitos da túa vida. A desvantaxe de que te discriminen e menosprecen polo feito de falar na túa terra na túa lingua nai ou no mellor dos casos que te etiqueten como nacionalista e non como Galego. O inconveniente da falla de respecto ó noso patrimonio histórico-artístico ou á nosa paisaxe e crenzas.
A desvantaxe da falta de respecto a nós mesmos e ó que fomos e somos. A desvantaxe, en definitiva, da nosa autoxenreira endémica.
Pero pese a todos eses aspectos negativos merece a pena loitar por este país clandestino e por un futuro mellor.
Merece a pena achega-lo o noso pequeno gran de area en forma deste Boletín divulgativo, libre e anárquico , para que coñezamos mellor as nosas cousas, para que saibamos de onde vimos e o que somos, para que nos valoremos como pobo, e porque como dicía o poeta Pondal no noso himno “os tempos son chegados…” e aquí estamos nós, os Galegos, a tribo aturuxo, para berrarlle a este mundo da globalización, da estupidez, da inxustiza e da explotación que existe un pobo no cabo do mundo que non está disposto a perecer. Que aínda temos forza para loitar, que Castelao é noso e que denantes mortos que escravos.
O Sr. Pereira